Trước khi đến Ireland học Thạc sĩ và Tiến sĩ, mình đã trải qua 4 công việc với tính chất hoàn toàn khác nhau (và cũng không liên quan đến học thuật). Thế nhưng, mỗi công việc là một mảnh ghép quan trọng mở ra những chương mới cho cuộc đời của mình.
1. Trợ lý dự án và nghiên cứu cho một tổ chức xúc tiến thương mại của Thuỵ Điển
Mình gắn bó với công việc này trong suốt năm 3 Đại học. Công việc chính của mình liên quan đến tổ chức sự kiện, ngoại giao, nghiên cứu và tư vấn. Thời gian đầu, mình tập trung vào các công việc liên quan đến tổ chức sự kiện, từ khâu chuẩn bị tài liệu, cơ sở vật chất, liên lạc với khách mời đến chạy sự kiện. Hồi đó, mình chỉ ngại nhất một nhiệm vụ: gọi điện cho khách mời để giới thiệu và thuyết phục tham gia sự kiện.
Mình được giao một danh sách hơn 100 khách mời (mong muốn), tất cả đều ở vị trí quản lý cấp cao của các bệnh viện và cơ quan, doanh nghiệp bên mảng Y tế. Lúc đó, mình không hề có một chút kinh nghiệm nào liên quan đến việc trao đổi và thuyết phục qua điện thoại, cộng thêm việc profile khách mời quá “khủng”, nên mình cực kỳ…sợ thực hiện nhiệm vụ này. Nhưng cũng nhờ công việc “khó nhằn” này, mình được học thêm về cách giao tiếp qua điện thoại và cách nói chuyện với người lạ—đặc biệt những người ở vị trí cao—sao cho lịch sự, khéo léo và tinh tế (Ngày trước, mình hay bị chê là giao tiếp chưa khôn khéo, thuyết phục; sau thời gian được rèn luyện với công việc này, mình tiến bộ hơn hẳn).
Mảng việc thứ hai mình được làm là nghiên cứu, khảo sát và thu thập dữ liệu về các lĩnh vực, ngành nghề kinh doanh tại Việt Nam để hỗ trợ các dự án tư vấn (consulting projects) cho doanh nghiệp Thụy Điển. Ngoài việc mở mang kiến thức, công việc này còn nâng cấp rất nhiều kỹ năng quan trọng cho mình, như cách tìm kiếm thông tin toàn diện và hiệu quả, cách trình bày vấn đề rõ ràng, mạch lạc và cách làm slide đẹp ^^. Sau này nghĩ lại, công việc này đã cho thấy sở trường và đam mê của mình với việc nghiên cứu, nhưng lúc đó mình đã không nhận ra.
2. Thực tập tại công ty xuất nhập khẩu
Vào cuối năm 3 Đại học, mình cần đi thực tập tại một doanh nghiệp liên quan đến ngành học để hoàn thành một học phần do khoa yêu cầu, và mình đã chọn thực tập ở một công ty xuất nhập khẩu. Công ty mình thực tập không quá lớn cũng không quá bé, nên mình có cơ hội được quan sát hoạt động của toàn bộ các phòng ban và có cơ hội được làm một số đầu việc liên quan đến chuyên môn. Thế nhưng, ở thời điểm đó, mình cảm giác rằng lĩnh vực này không phải là đam mê thực sự của mình. Tất nhiên, giới hạn công việc trong ba tháng không đủ để nói lên tất cả; nếu mình tiếp tục đi sâu vào lĩnh vực này, biết đâu mình sẽ có thể tìm ra vị trí phù hợp. Nhưng ở thời điểm đó, mình đã chọn dừng lại.
3. Tuyển dụng và Đào tạo tại công ty công nghệ
Sau khi nhận ra xuất nhập khẩu không phải là con đường mà mình mong muốn, mình rất hoang mang và lo lắng, vì sắp ra trường mà chưa tìm được việc. Mặc dù lúc đó mới đầu năm 4, nhưng bạn bè cùng lớp với mình hầu như đều đã tìm được việc, nên áp lực càng lớn hơn. Đúng lúc đó, mình được một chị bạn giới thiệu về vị trí thực tập sinh Tuyển dụng tại một công ty công nghệ. Nghe qua vài nét mô tả về công việc là mình lập tức gửi CV luôn, bởi mặc dù chưa có kinh nghiệm trực tiếp trong vị trí Tuyển dụng, nhưng các kỹ năng liên quan đã được rèn luyện ít nhiều trong suốt thời gian học Đại học và hai công việc trước đó. Lúc phỏng vấn, mình cũng cảm giác rất hợp “gu” với sếp tương lai, nên mình đã quyết định nhận công việc này.
Vì mình chưa có kinh nghiệm về lĩnh vực tuyển dụng nói riêng và quản lý nhân sự nói chung, nên mình được sếp đào tạo từ đầu về mọi kiến thức, kỹ năng liên quan đến Tuyển dụng. Đồng thời, vì công việc chuyên về tuyển dụng nhân lực ngành Công nghệ thông tin (IT), nên mình cũng cần học thêm kiến thức IT để có thể trao đổi thông tin công việc với ứng viên. Bên cạnh đó, mình cũng thực hiện các hoạt động liên quan đến Employer Branding (xây dựng thương hiệu doanh nghiệp) và quan hệ đối ngoại với các trường Đại học, Cao đẳng.
Sau 4 năm làm việc ở vị trí Tuyển dụng, mình xin luân chuyển sang bộ phận Đào tạo các nhân viên mới trong công ty. Lí do xin chuyển bộ phận là vì mình muốn được học hỏi thêm về các mảng việc khác trong Quản lý Nhân sự. Đồng thời, mình cũng muốn được đứng ở một vai trò khác để nhìn nhận lại những vấn đề mà mình (và team mình) đang gặp phải trong công việc Tuyển dụng. Lúc đó, phòng ban của mình có chính sách luân chuyển vị trí công việc — job rotation— giữa hai nhóm Tuyển dụng và Đào tạo, nên mình đã nắm lấy cơ hội luôn. Sau 1 năm làm việc thì mình lên đường đi du học Thạc sĩ để tiếp tục học thêm về Quản lý Nhân sự.
Mình thật sự đã rất may mắn khi lựa chọn cả hai công việc Tuyển dụng và Đào tạo này. Cả hai đã giúp mình nhận ra sở trường và đam mê của mình đối với ngành Nhân sự. Cả hai đều mang đến cho mình cơ hội trải nghiệm đa dạng các đầu việc khác nhau, được thoả sức sáng tạo và thử những giải pháp mới. Cả hai đều khiến mình thực sự muốn “cháy” hết mình với công việc trong suốt 5 năm gắn bó.
Đặc biệt hơn, nhờ hai công việc này, mình được trang bị rất nhiều kiến thức, kỹ năng, và mối quan hệ trong hai mảng: Quản lý nhân sự và Công nghệ thông tin. Đây chính là bệ phóng vững chắc giúp mình xin được học bổng Tiến sĩ với dự án nghiên cứu kết hợp cả hai lĩnh vực này.
4. Tham gia Câu lạc bộ (CLB) Nguồn nhân lực
Đây là một công việc không chính thức, không lương mà mình tự nguyện gắn bó trong 4 năm Đại học. Tức là song song với cả 3 công việc nói trên, mình còn làm thêm các công việc trong CLB. CLB của mình chuyên thực hiện các sự kiện giới thiệu cơ hội việc làm, định hướng nghề nghiệp và trang bị kỹ năng tìm việc cho sinh viên. Công việc của mình tập trung phần lớn ở mảng xây dựng nội dung sự kiện và quản lý nhân sự trong CLB. Nhờ thực hiện các dự án này, mình mới được trang bị các hiểu biết nhất định về nghề nghiệp, các kỹ năng cơ bản trong công việc, và có thêm nhiều mối quan hệ trong và ngoài trường Đại học. Cũng chính những mối quan hệ này đã giới thiệu mình đến với cả ba công việc nói trên.
Nhìn lại hành trình đi làm, mình cảm nhận rõ ý nghĩa của cụm từ “connecting the dots”, nghĩa là tất cả những công việc mình từng làm đều kết nối với nhau. Bốn công việc mình trải qua hoàn toàn khác nhau về tính chất công việc, nhưng những kinh nghiệm, kỹ năng, hay mối quan hệ tích luỹ được từ công việc trước là điểm tựa cho công việc sau. Trên tất cả, mỗi công việc là một mảnh ghép tạo nên con người hiện tại của mình.
Còn bạn, hành trình đi làm của bạn có gì thú vị không? Cho mình biết với nhé.
Note: Bài viết này được sản xuất để đăng trên Facebook page Tea with Tâm, nên ngôn ngữ và cách trình bày tương đối đơn giản để phù hợp với xu hướng đọc của khán giả trên nền tảng này. Từ tháng 10/2023, website Tea with Tâm ra đời, với mong muốn mang tới những bài viết chi tiết và có chiều sâu hơn, song song các bài viết ngắn. Rất mong các bạn đón nhận!